Laat ik dit eerst zeggen: dit zijn slechts mijn persoonlijke ervaringen!
Ik heb bij twee verschillende Chinese bedrijven gewerkt en het was een ongelooflijke en onvergetelijke tijd. Ik heb zoveel vrienden gemaakt en veel leuke mensen ontmoet. Ik heb een aantal zeer, in mijn ogen, grappige/interessante/opmerkelijke dingen meegemaakt die ik nooit zal vergeten.
Eén bedrijf waar ik werkte organiseert grote elektronische dancemuziekfestivals en het is gevestigd in Shenzhen. Ik heb daar 6 maanden gewerkt. De andere was (waarschijnlijk) de grootste club in Sjanghai Club Master genoemd. Ik was daar 1 jaar werknemer.
Dit zijn mijn zeven bijzondere ervaringen tijdens mijn werk bij een Chinees bedrijf:
Voorgesteld aan de baas
Meteen nadat ik het contract had getekend, dat volledig in het Chinees was geschreven (En ik kan geen Chinees lezen..). Ik moest voorgesteld worden aan de baas.
We gingen helemaal naar de 11e verdieping met een mooi uitzicht over de prachtige skyline van Shanghai. Ik was met mijn Chinese vriend Dexter en de baas van niveau 3 (wat ik later zal uitleggen!). We liepen de kamer binnen en daar was de grote baas, oftewel de level 2 baas.
Hij zat daar in een felgroene Balenciaga-outfit, met een enorme gouden ketting. Ik voelde me alsof ik de scène van een maffiafilm binnenliep! Hij gebaarde me te gaan zitten en gaf me een fles water.
Toen begon de baas van niveau 3 te vertellen dat ik nu deel uitmaak van de familie, dat ik goede vrienden ben met zijn vriend en dat ik een beroemde dj uit Nederland ben. De grote baas knikte en luisterde. Toen zei hij dat hij een keer naar Amsterdam wilde en vroeg me of ik een paar festivals kon regelen. Natuurlijk, geen probleem! antwoordde ik. Hij vertelde me over het bedrijf, het gebied dat ze bezitten en hoeveel clubs ze hebben. Meer dan... 500 Clubs en KTV's in Azië...
Na ongeveer 15 minuten was de introductie klaar en (blijkbaar) heb ik het goed gedaan.
Zo ja, ik had een nieuwe baan! Mijn taken of rol in het bedrijf? Ik had absoluut geen idee.
Joepie, ik ben aangenomen! En weer ontslagen...
De meest interessante baan was werken bij Club Master. Ik ontmoette iemand in Beijing (die een hele goede vriend werd) die me uitnodigde om naar Shanghai te komen omdat hij misschien een baan voor me had.
Om een lang verhaal kort te maken: na enkele ontmoetingen tekende ik een contract en werd aangenomen. Het punt is dat het personeel heel vaak wisselt, waardoor mensen heel snel worden ontslagen.
Als de club een nieuwe baas aanneemt, zal hij zijn vrienden willen inhuren om in de club te komen werken, zodat ze geld kunnen verdienen. Maar voordat hij nieuwe mensen kan aannemen, moeten er andere mensen worden ontslagen. Dit gebeurde vrij vaak, en ook bij mij.
En wanneer over deze stad en'zijn ontslagen, er is geen prestatiebeoordeling of iets. Het is gewoon een sms in een WeChat-groep die zegt: deze vijf mensen zijn ontslagen (!)In eerste instantie klinkt dit misschien vreemd, maar dat is het ook wel! De meeste mensen die ik heb ontmoet, hadden meerdere banen, soms zelfs vier tegelijk. De arbeidsmarkt is veel vrijer dan waar ik vandaan kom in Europa. Ontslagen worden hoort daar gewoon bij en de meesten vinden snel een nieuwe baan.
Dus, hoera, ik heb hBoos en vervolgens ontslagen. Wat nu? Nou, laten we proberen om weer bij dezelfde club aangenomen te worden, natuurlijk! Mijn Chinese vriend heeft met de baas gepraat en uitgelegd waarom ze me niet zomaar konden ontslaan omdat ik zo... super belangrijk… Na wat vergaderingen en diners namen ze me weer in dienst.
Toen werd ik wéér ontslagen. Nou ja, niet echt ontslagen, ik stopte met werken en het salaris stopte... Ik moest één keer per week in de club draaien. Dus elke week kreeg ik een draaischema met de line-up en het tijdschema. Op een gegeven moment stond ik niet meer op het schema, en de week erna, enzovoort. Maar ik kreeg nog een paar maanden salaris! Niemand wist waarom dit gebeurde. Het was prima voor mij, maar gewoon zo vreemd! Later bleek dat ze een heleboel nieuwe dj's hadden aangenomen en dat ik gewoon geen tijd had om in de club te draaien! Maar ze betaalden me nog steeds voor een paar maanden zonder dat ik iets doe, leuk!
Vinger scannen
Elke dag moest ik naar de club scan mijn vinger. Ze hadden een kleine machine waar ik mijn vingerafdruk moest registreren op de eerste dag dat ik bij de club begon te werken. Ik moest het twee keer op één dag scannen, dan zou ik het betaald krijgen hoeveelheid van die dagEen eenvoudige en zeer effectieve manier om ervoor te zorgen dat iedereen op kantoor is.
Maar dit systeem was niet foutloos. Het is heel gebruikelijk bij Chinese bedrijven. Zelfs de plaatselijke coffeeshop heeft dit systeem.
Wat ik nu ga vertellen, is een van die dingen waardoor ik van China hou. Het is echt fascinerend.
Een vriendin van mij werkte in een koffiezaak waar ze een vingerscansysteem hadden. Maar zoals de meeste mensen wil natuurlijk niemand de hele dag werken, toch? Dus wat ze deed: ze installeerde hetzelfde vingerscansysteem bij haar kapper, een goede vriendin van haar, naast haar huis, en registreerde de vingers van haar vriendin.
Elke ochtend, als haar vriendin, de kapper, naar haar werk ging, scande ze haar vinger zodat mijn vriendin later op de dag kon komen werken en niet vroeg hoefde op te staan! Het werkte een tijdje, maar haar vriendin, de kapper, kwam soms te laat op haar werk. Dus merkten ze in het koffiehuis dat ze niet altijd op tijd was. Ach ja, het was leuk zolang het duurde!
Zoals ik al zei, moest ik mijn vinger twee keer per dag scannen om betaald te worden. Op een gegeven moment punt dat jaar, mijn vrouw en ik wilde op vakantie, en toen besefte ik... dat ik mijn vinger niet kon laten scannen! Ik sprak met mijn Chinese vriend en vertelde hem over de vakantieplannen en dat ik mijn vinger toen niet kon laten scannen.
Ik zal nooit vergeten wat hij toen zei: "We kunnen gewoon een kopie van je vinger maken, en ik scan hem voor je." Wacht, wat?! Een kopie van mijn vinger, wat bedoel je? Ja, we kunnen online een speciale kit kopen om je vinger te kopiëren, maat. Het kost maar een paar euro., zei hij. We gingen naar Taobao, een online winkel als Ali Express, en zochten naar de finger copy kit. En daar was-ie. Een simpele kit, met wat huidskleurachtige plastic vloeistof om een kopie te maken… ongelofelijk!
Helaas bevat dit verhaal een anticlimax. Ik werd ontslagen voordat ik het zelfs maar kon uitproberen...
Eindbazen van niveau 1, 2 en 3.
Ik weet niet zeker of dit bij elk Chinees bedrijf het geval is, maar bij de club waar ik werkte in Shanghai waren er niveau 1, 2 en 3 bazen.
Een baas van niveau 3 is iemand die elke dag op de werkvloer aanwezig is en verantwoordelijk is voor alle werkzaamheden. Hij was de eerste die ik ontmoette, en ik sprak met hem over mijn contract en salaris. Boven hem is er een baas van niveau 2, een grote kerel die altijd dure kleding draagt. Hij was er af en toe, gewoon om rond te lopen. Ik heb maar één keer een baas van niveau 1 ontmoet. Dit is meer een investeerder.
Een keer, toen hij kwam, stuurde mijn vriend me een sms: je moet naar de club komen. De baas van level 1 komt eraan! Ik dacht: whait whut haha. Ik ben natuurlijk meteen naar de club gegaan. Dit wilde ik niet missen! We zaten 's middags in de lege hoofdzaal van de club te wachten tot hij zou arriveren. Toen gingen de deuren open en kwamen er tien beveiligers in pakken binnen, omringd door één man in gewone kleding. Dat is de baas van level 1, zei mijn vriend.
Zelfs de bazen van level 2 en 3 gedroegen zich anders en nerveus. Hij liep rond en op een gegeven moment zei de baas van level 3 dat ik naar hem toe moest gaan en hem moest helpen. Ik zei 'aangenaam kennis te maken!' in het Chinees. Hij dacht dat ik Chinees sprak en begon te praten, maar ik had geen idee wat hij zei. Dus ik glimlachte en zwaaide...
Nadat de baas van niveau 1 was vertrokken, moesten we een vergadering ingaan met de baas van niveau 2. H wilde wat veranderingen in het gebouw aanbrengen. Op de 5e verdieping was de club, op de 6e verdieping waren er enorme karaoke-vipkamers, elk met een eigen interieur en stijl. Een team van medewerkers en ik moesten hem volgen terwijl we door deze kamers liepen.
Het eerste wat hij noemde was de hoofdingang die naar buiten openging. Hij wilde die veranderen in een deur die naar binnen opengaat, wat een betere entree zou opleveren. Een man zei: Maar dat is een nooduitgang, het moet naar buiten openen. Nee, maakte niet uit, verander het gewoon zei de baas!
In de kamer ernaast, waar we naartoe gingen, was een man aan het werk. Hij zat op de vloer kleine stukjes beton van de nieuwe tegels te schrapen. Je kon zien dat hij er de hele dag aan had gewerkt en bijna klaar was. Toen zei de baas: "Kom op, we leggen volgende week een nieuwe vloer..." O jee! Al zijn werk was voor niets geweest.
Het was interessant om te zien dat wat de baas ook zegt, er ook gebeurt, ook al waren het niet de slimste ideeën. En bovenal kon hij volgende week volledig van gedachten veranderen.
Maar ik spreek niet eens Chinees!
Het grappige is dat ik geen Chinees kan spreken of lezen. Ik kan wel een paar dingen zeggen en een paar basisdingen begrijpen, maar dat is het dan ook wel. En de 90% van het bedrijf kon geen Engels. Maar dat maakte niet uit! Gewoon er zijn was genoeg. Een Nederlandse Europese DJ zijn was interessant genoeg om vergaderingen bij te wonen, er te zijn en betaald te worden. Het was zo'n epische en ook bizarre ervaring. Gelukkig is er WeChat, wat een redder in nood was. Hiermee kun je berichten direct vertalen en het doet het redelijk goed.
mmgeld!
Ik vind het geweldig hoe makkelijk mensen in China over geld kunnen praten. Waar ik vandaan kom, in Nederland, is dat iets wat je niet doet. Geld is iets waar we niet echt over praten.
Maar in China kan iemand je gewoon vragen: hoeveel geld verdien je? Of, ik heb een idee: wil je wat geld verdienen? Of, als jij dit doet, doe ik dat, en we doen allebei 10%. Het voelt zo vrij om zo makkelijk over zo'n onderwerp te praten. En omdat je er zo makkelijk over kon praten, waren er veel dingen mogelijk.
Al mijn vrienden waren als “zelfstandige” zakenlui, op een bepaalde manier, op zoek naar kansen. En hierdoor ontstonden er elke dag nieuwe kansen. Dit soort kansen kwam bijna elke week, wat ik gewoon leuk vond omdat ik mijn hele leven als zelfstandige ben geweest:
- Ik heb een vriend die een autowinkel heeft, hij heeft een buitenlander nodig om naar een presentatie te komen om zijn merk er meer Europees uit te laten zien, wil je geld verdienen?
- Ik kan je aanbevelen voor een opdracht, als de baas je aanneemt, delen we de vergoeding.
- Kun je een dansliedje voor me maken? Ik regel een show voor je in een club.
- Als je naar Chengdu verhuist (ik was woonachtig in Shanghai) kun je bij onze club werken.
Deze berichten kwamen gewoon binnen zonder enige introductie, het was alsof Bro, kom naar Chengdu om hier te werken.
Een keer was ik op weg naar Shanghai om te praten over een nieuwe baan die iemand me had gestuurd; 'Hé bro, verhuis naar Qongqing waar je kunt werken tencent als muziekregisseur voor games”. Ik zat te denken, maar ik ben op weg naar Shanghai om over een nieuwe baan te praten, dit is te gek!
Inclusief de vergaderingen op het bedrijf. De baas zou gewoon zeggen: "dit jaar hebben we 100 miljoen verdiend, volgend jaar zal ons doel zijn 200 miljoen“, oke dan!
Conclusie
Het was zo'n unieke ervaring met zoveel geweldige mensen. Ik had het geluk een goede vriend te hebben die me met alles hielp en alle Chinese manieren van werken en interacties uitlegde.
Ik heb veel vrienden gemaakt bij het bedrijf en in China in het algemeen, en ik mis ze nu al. En ook de stad en de mogelijkheden die het land me te bieden had.
Vlak voordat ik China verliet, vierden we mijn verjaardag, die ik nooit zal vergeten.
